Hypnotherapie en van EMDR afgeleide technieken

Tijn Zweegers

Hypnotherapie is een manier om te leren om zoveel mogelijk plezier te hebben van je onbewuste vermogens. Dat je die hebt, weet je waarschijnlijk wel. Maar je kunt er nog zoveel meer mee doen.

Je bent vaker in trance dan je je bewust bent. Wat je bij hypnotherapie leert, is om er bewust voor te kiezen om je onbewuste meer inbreng te geven. En dat kan voor allerlei doelen: je beter kunnen concentreren, je motorische coördinatie verbeteren, soepeler schakelen tussen inspanning en ontspanning, je meer bewust worden van wat gezond voor je is, maar ook om hinderlijke automatismen om te buigen naar meer helpende.

Je kunt diverse lichamelijke klachten beïnvloeden met hypnotherapie. Een belangrijk voorbeeld daarvan is PIJN. Wanneer pijn zijn signaalfunctie heeft verloren en als het ware een eigen leven is gaan leiden, kun je daar met hypnotherapie iets aan doen.

Medische hypnose en SOLK

De laatste jaren is er meer duidelijkheid gekomen over de werkzaamheid van hypnotherapie, ook bij de reguliere gezondheidszorg. Met name in de kindergeneeskunde en ten aanzien van het prikkelbare-darm-syndroom heeft men ingezien dat hypnotherapie zeer doeltreffend kan zijn.
Er zijn zelfs gespecialiseerde opleidingen voor 'Medische Hypnose' in het leven geroepen. Onlangs heb ik die - na mijn hypnotherapie-opleiding - afgerond aan de Academie Hypnos te Bussum.

SOLK staat voor "Somatisch Onvoldoende verklaarbare Lichamelijke Klachten".
Het is een verzamelnaam voor lichamelijke klachten die onvoldoende verklaarbaar zijn, althans volgens de reguliere geneeskunde. In de natuurgeneeskunde zijn er vaak wèl nog aanknopingspunten voor behandeling te vinden. Hypnotherapie levert daarin een bijdrage.
Andere voorbeelden van klachten die in de categorie SOLK terechtkomen: chronische vermoeidheid, chronische pijn, vage menstruatieklachten, moeilijk inslapen of doorslapen.
 

Ruiter en paard

Je onderbewuste is zo wendbaar als een paard, dat zich door het landschap van je leven beweegt. Soms levenslustig en met onverwachte sprongen, soms moeizaam en met tegenzin. Daarnaast hebben we ons vertrouwde alledaagse bewustzijn, en ons verstand. Het stelt ons in staat om fantastische vaardigheden te ontwikkelen, en daar gedisciplineerd mee om te gaan. Het zorgt voor ordening. Het is de ruiter die het paard aanspoort en beteugelt, maar hij kan het tempo van het paard niet altijd volgen. En het paard volgt de logica van de ruiter niet.

Het paard en de ruiter verstaan elkaar niet altijd. Ze spreken een verschillende taal, en ieder heeft zijn eigen logica, zijn eigen stelsel van vanzelfsprekendheden. Bovendien kan het paard - bijvoorbeeld door een heftige schrikervaring - in een automatisme terecht gekomen zijn, waardoor het het doel van hen beiden allerminst dient. Net zo kan de ruiter zich vastbijten in een controlekramp waardoor het paard geen bewegingsruimte krijgt. Doel van de verandering is dan om de verstandhouding tussen ruiter en paard te verbeteren, en het vertrouwen te herstellen.

Milton Erickson

Milton Erickson was een beroemd psychotherapeut die op subtiele wijze gebruik maakte van hypnose en trance. Onder andere op zíjn werk is NLP (neuro-linguïstisch programmeren) gebaseerd.
Erickson was een meester in de kunst om de verstandhouding tussen ruiter en paard te verbeteren. Hij was paardenfluisteraar avant-la-lettre, voor man-en-paard in één. Tijdens het consult leek zich ogenschijnlijk een alledaags gesprek te ontspinnen. Erickson wist zich daarbij zozeer af te stemmen op zijn gesprekspartner, dat die - met hulp van zijn zorgvuldige en subtiele suggesties - spontaan in een verhoogde staat van bewustzijn kwam, en daardoor beter kon omgaan met het paard in hem. Waar nodig kreeg dat meer bewegingsvrijheid, of luisterde het beter naar zijn ruiter. Erickson zei niet wat het moest doen, maar liet zien dat er meer mogelijkheden waren.
Dat is waar ik mij op richt: dat je nieuwe mogelijkheden ontdekt, of dat je je bestaande mogelijkheden hervindt.

EMDR (Eye Movement Desensitisation and Reprocessing)

Jaren geleden heb ik de waarde van EMDR ontdekt. Het blijkt een prachtige stimulans te zijn voor de innerlijke afstemming tussen ruiter en paard. En doordat er nauwelijks gesproken hoeft te worden over hetgeen iemand zo moeilijk valt, is het extra aantrekkelijk voor degenen die dat niet graag of niet gemakkelijk doen. Door de alternerende stimulering van de beide hersenhelften krijgt het paard de gelegenheid om zich vrijer door het landschap te bewegen, en versneld nieuwe gebieden te exploreren. Zonder angst, met meer vertrouwen. In de dagen of weken erna merk je - tot je eigen verrassing - dat je inderdaad anders gaat reageren op hetgeen je zo bezig houdt of zo dwars zit.
Mijn taak is het om tijdelijk 'paardenfluisteraar' te zijn, met als doel om zowel het paard gerust te stellen als om de ruiter te helpen de taal van het paard te verstaan. Wanneer ruiter en paard elkaar goed verstaan in wederzijds respect en vertrouwen, vormen zij de beste combinatie. Mijn hoogste doel is om je te helpen weer te vertrouwen op je paard èn op je ruiter. Of kort gezegd: dat je je eigen paardenfluisteraar wordt.

Misverstanden over hypnotherapie

  * "Wat was dàt fijn! Zó ontspannen. Ik was eerst bang dat ik de controle
      kwijt zou raken, maar dat is helemaal niet zo."

Die controle. Dat is wel het grootste misverstand over hypnotherapie. En dat terwijl ons onbewuste het beste is uitgerust om op alle lichaamsfuncties te letten, en allerlei gevaren juist op oer-niveau in de gaten te hebben.

Het is voortdurend op zoek naar hoe het beter of gemakkelijker kan. Het is zo wendbaar als een paard, dat zich door het landschap van je leven beweegt. Soms levenslustig en met onverwachte sprongen, soms moeizaam en met tegenzin.

Een ander misverstand:

  * "Ik heb gehoord dat je je na afloop niets meer ervan herinnert. Is dat zo?"

Nee, dat is niet zo. Het doel van hypnotherapie is nu juist om ervoor te zorgen dat je ruiter en je paard elkaar beter leren verstaan. Natuurlijk onthoud je niet alles letterlijk, maar dat is niet anders dan in je alledaagse breingebruik. Trouwens als je je al iets niet meteen herinnert, komt dat vaak ten goede aan je doel, omdat je paard dan tijdelijk de vrije teugel krijgt. De ruiter bemoeit zich er even niet mee.

Nog een misverstand:

  * "Wie weet wat er allemaal boven komt als ik in trance ben. Kan ik dat wel aan?"

Ook hierover kun je gerust zijn: Je onbewuste zal je nooit overvragen, net zo min als dat een paard zo maar met ruiter en al een ravijn in springt.

Dat neemt niet weg dat ook het onbewuste soms ergens in vast kan komen te zitten. Het neemt maatregelen die in eerste instantie nuttig of zelfs noodzakelijk zijn, bv. om bepaalde onveilige situaties te vermijden. Maar het kan gebeuren dat het daarin doorschiet, met een onbestemd gevoel van onveiligheid. Dat lijkt op chronische pijn die zijn waarschuwingsbetekenis verloren heeft.

Allemaal situaties waar hypnotherapie goed van pas komt. En nog veel meer.

Meer lezen?
Zie ook: 'Vertrouwen'   -   'Van EMDR afgeleide technieken'  -   'Feedback van het lichaam'   

In één minuut kloktijd kun je een zee aan binnentijd bezeilen.

Terug | Home